Briket Makinesi Nedir

Amaç olarak inşaat sektöründe kullanılan ülke ve şehirlerin, bölgesel ve coğrafi koşullarına göre belirlediği standartlara uygun sertlik, ağırlık taşıma kapasitesi, ses izolasyonu, ısı yalıtım yeteneği ve uygun standartlarda briket üreten makineler genel anlamıyla briket makinesi olarak adlandırılır. Bu makineler bir çevrimde bastıkları briket âdetine göre isimlendirilirler. Açıklamak gerekire parke sayısına göre bir çevrimde 12’li Kilitli parke Taşı (Aşık Taşı) basan 12’li makine, bir çevrimde 25’li Kilitli parke Taşı (Aşık Taşı) basan 25’li makine olarak isimlendirilir.

Briket makineleri takımlarına olan gereksinim ülkemizde artan iş gücü rakamları ve üretim hızı ihtiyaçları doğrultusunda her geçen gün artmaktadır. Briket Makinesi; nakliye edilmek üzere hazır hale gelen briketlerin üretim paletlerinden nakliye paletlerine aktarılması ve stok veya nakliyeye hazır hale getirilmesini sağlayan toplama robotları şeklini alınmıştır.

Briket Makinesi İmalatı Nasıl Gerçekleşir

Farklı ham madde kullanımına ve insan yapısına uygun olarak tasarlanan, uzun kullanım ömrüne sahip, süreç içinde gelişen teknolojiye mağlup olmayıp üreticinin artan ihtiyaçlarına ve makine ek donanımları dikkate alınarak yapılan tasarımlarla Briket Makinesi imalatı gerçekleştirilir. Briket makineleri tesislerinde üretimi hızlandırmak ve standart üretim amacıyla çeşitli ekipmanlar ile birlikte kullanılmaktadır.

Briket Makinesi Kullanılan Hammaddeler

Dünya’da en yaygın kullanımı olan malzemeler arasında çimento bulunur. Çimentodan üretilen harçların kolay şekil alması her yerde kullanmasını sağlamıştır.  Asırlar önce, kum ve kireç bileşimleri harç olarak kullanılmıştır. Ancak kirecin kullanımının dayanım kazanma sürecini çok fazla uzattığı biliniyor.  Sektör içindeki ani gelişme kirecin yerini çimentoya bırakmasına sebep oldu. Bu durum harçların kullanımını inşaat duvarcılığında mümkün kılmıştır. Diğer taraftan beton onarımı, inşaat tadilatı, fayans sabitleme, cıvataların tutturulması gibi diğer birçok uygulama da yeni harç üretimleri ile başarılı bir şekilde denenmiştir.  

Briket Makinesi için kullanılan takımlar dikkate alındığında, harçlarda hafif agregaların kullanımı, mekanik özelliklerden çok yalıtımsal değer ve hafiflik öncelik olmuştur.  Genleştirilmiş perlit, taban külü ve bims gibi agregaların kullanımı ile hafif ürünler elde etmek ve bu ürünlerden ısı izolasyonu elde etmek mümkündür.  Türkiye de üretilem doğal bir kaynaktır Perlit . Ülkemiz dünya rezervinin %74’üne sahiptir ve yaklaşık 6.6 Milyon tonun 4.5 Milyon tonu Türkiye’dedir.  Ayrıca Türkiye 10 farklı tipte 3 Milyar m3 lük bims agregası rezervine de sahiptir. Bu yüzden bu tür mevcut doğal kaynakların kullanılarak inşaat sektörüne kazandırılması da son zamanlarda popüler olan geri dönüşüm kadar önem taşımaktadır. Perlit ve bims; iç boşluklarının fazla olmasından dolayı; hafiflik, ısı yalıtımı ve yanmazlık yönleriyle çok tercih edilebilecek, enerji etkinliğini arttırabilen malzemelerdir.

 Briket Makinesi için kullanılan bir diğer hammadde ise pomzadır.  Pomza boşluklu, süngerimsi, volkanik olaylar neticesinde oluşmuş, fiziksel ve kimyasal etkenlere karşı dayanıklı, gözenekli camsı volkanik bir kayaçtır.  Gelişimi sırasında var olan gazların birden bünyeyi terk etmesi ve hızlı soğuması nedeniyle, mikro ölçekten mikro ölçeğe kadar sayısız gözenek oluşur. Gözenekler arası genelde bağlantısız boşluklu olduğundan, permeabilitesi düşük, ısı ve ses yalıtımı oldukça yüksektir.  Bunlardan rengi, gözenekliliği ve kristal suyunun olmaması ile pratik olarak ayrılmaktadır. Özgül ağırlığı 1-2 gr/cm3 civarındadır. Asidik pomza beyaz kirli görünümde ve grimsi beyaz renkte, silis oranı yüksek olup yaygın olarak kullanılır.  Bölgesel özelliklere sahip olabilir. Briket Makinesi arka grup veya harç besleme sistemleri olarak adlandırılan takımlar Pomza kovaları ve tartım bandı, kum bantları, Pomza kırıcı ve bekleme bunkeri, taşıyıcı kova, mikser ve platformu olarak sıralanabilir. Arka grup elemanları hammadde halindeki pomzayı üretime hazır hale getirmek için kullanılmaktadır.

Briket Makinesi Kullanılan Donanımlar

Briket Makinesi; ana makine donanımları, palet sürücüler, ürün çıkış kayışı, kuru ve yaş ürün istifleme asansörleri, briket tamamlayıcı sistemler, forklift çatal açma mekanizması, toplama robotu, sevkiyat bant mekanizması, briket çevirme aparatı ve şeritleme Robotu olarak sıralanabilir.  Ana Makine donanımları üretimi kolaylaştırmak, hızlandırmak ve üretimi otomatikleştirme odaklı olan sistemlerdir.

 Tahta Paletler: Briket makinelerinde üretilen ürünler tahta paletler üzerine basılır. Tahta paletler farklı boyutlarda üretilebilmektedir. Tahta paletler çıkış sonrası istifleme şekline göre ayaklı veya ayaksız olabilir.

Palet Sürücüler: Briket makinesine palet beslemek için kullanılır. Palet sürücüler briket makinesinin kurulacağı tesis alanına ve çalışan sayısı gibi farklı şartlara bağlı olarak düz bir hat şeklinde, L palet ve U palet hattı olarak ihtiyaca göre üretimi yapılmaktadır. Üretim sahasına göre uzunlukları değişebilir. Plc kontrol sistemi ile çalışır. Tahta palet üzerine basılan briketler istiflenmek üzere istif asansörüne gönderilir.  Gönderi işlemi ürün çıkış kayışı adı verilen donanım sayesinde yapılır. Kayışlı sistem kullanım sebebi briketin yaş olmasıdır. Yaş olan briketler hassas olup dış (zincir boşluğu) etkenlerden zarar görebilirler.

Yaş Ürün Çıkış Kayışı: Kuru ve yaş ürün istifleme asansörleri, yaş ürün istifleme asansörü ana makinenin ön kısmından çıkan yaş ürünlerin üst üste istiflenmesini ve kuruma alanına sevk etmeye hazır hale getirilmesini sağlayan ve ürün yüksekliğine göre raf aralığını otomatik olarak kendisi ayarlayan sistemdir. Plc kontrol sistemi ile çalışır.

 Kuru ürün istifleme asansörü: Kuruyan ürünleri toplama robotu ünitesine alınmasına ve boşalan paletlerin ters yüz edilerek tekrar makineyi beslemek amacıyla üst üste istiflenmesini sağlayan sistemdir.  Plc kontrol sistemi ile çalışır. Kuru ve Yaş Ürün İstifleme Asansörleri, Ürün ve Palet Temizleme Fırçası, Ürün temizleme fırçası yaş ürünler üzerindeki fazla pomza artıklarının temizlenmesiyle ürünün daha kusursuz görünmesini sağlar. Ayrıca dönen fırça ise her bir periyotta boş paletlerin de temizlenmesini sağlar. Ürün temizleme fırçası makine çıkışında, palet temizleme fırçası ise boş paletlerin makineye girişinden önce kullanılır. Plc kontrol sistemi ile çalışır.

 Ürün ve Palet Temizleme Fırçası: 2.5 Briket Tamamlama Sistemi Kuru briketlerin (10,15,20,25 li ölçülerde) tahta üretim paleti üzerinden toplanarak biriktirildiği ve sevkiyat sırasında daha az yer kaplaması amacıyla kare bir toplama sağlayan sistemdir. Örneğin bir periyotta 20 lik briketten (200x400x190 mm) 12 briket üretimini 18 brikete tamamlayan sistemdir. Plc kontrol sistemi ile çalışır

Briket Tamamlama Sistemi : Forklift Çatal Açma Sistemi Forklift çatal açma forklift bıçağı için ürün aralarında boşluklar bırakır. Briket genişliklerine göre briketler arası boşluğu otomatik ayıran sistemdir. Amaç ise briket nakliyesinde europalet maliyetini ve nakliyeden kazanç sağlamaktadır. Plc kontrol sistemi ile çalışır.

 Sevkiyat Bant Mekanizması: Ürünlerin, bant üzerine paletsiz dizildiği sevkiyat bandıdır. Briket bloklarının üst üste küp şekline getirdiği mekanizmadır. Bu bant, briketleri belirli aralıkla taşır otomatik şeritleme sistemi adaptasyonuna uyumlu olacak şekildedir. Briketleri forkliftin alacağı mesafeye getirir. Müşteri ihtiyaçlarına göre bant uzunluk ölçüsü değişkenlik göstermektedir. Otomatik paketlemeye yöneliktir. Plc kontrol sistemi ile çalışır.

 Sevkiyat Bant Mekanizması:  Briket Çevirme Robotu Ürünler, sevkiyat bandı üzerinde giderken en üst sıradaki briketleri ters çeviren sistemdir. Son sıradaki briketleri çevirmekteki amaç ise şeritlemeye uyumlu sistemlerde keskin briketlerin şeridi kesmesidir. Bunun için son sıradaki briketler ters çevrilir. Bu sistem otomatik paketlemeye yöneliktir. Plc kontrol sistemi ile çalışır.

 Briket Çevirme Robotu: Çevrildikten Sonra Briketler Şeritleme Robotu Sevkiyat bandı üzerinde giden briketleri şeritlemek için kullanılan sistemin adıdır. İsteğe bağlı yatay ve dikey şekilde şeritleme sağlar. Plc kontrol sistemi ile çalışır. Bu sistem otomatik paketlemeye yöneliktir.

Toplama Robotları Niçin Kullanılır

Stok sahasına alınmaya hazır hale gelmiş kuru ürünlerin, sevkiyat paleti ya da sevkiyat paletsiz (isteğe bağlı) dizilimini sağlayan sistemin adıdır. Toplama robotları makineye bağımlı veya makineden bağımsız şekilde olabilir. Makineye Bağımlı Toplama Robot Örneği Makineye bağımlı toplama robotları kuru ürün istif asansöründen tek tek makineye giden kurumuş ürünleri ve dolu üretim paletlerinin üzerindeki kurumuş ürünleri sevkiyat paleti üzerine üst üste istiflemek için kullanılır. Paketleme bitince sevkiyat bandı çalışır ve forkliftin alabilmesi için ileriye sürülür. Bu sayede kuru ürünler tekrar toplanmaya, paket veya şeritleme yapılmaya devam edilir. Bu sistem otomatik paketlemeye yöneliktir. Plc kontrol sistemi ile çalışır. Bu sistemde toplama robotu makine çevrimine yetişmek zorundadır aksi takdirde makineyi bekletmektedir. Makineden bağımsız toplama robotlarında toplama robotu makineden bağımsız çalışır. Bu sistemde toplama robotu makine çevrimine yetişmek zorunda değildir. Aksi takdirde makineyi bekletmektedir. Alan sıkıntısı dışında mecbur kalınmadıkça pek fazla tercih edilmezler.

Çevresel Kaynakların Korunması

Briket Makineleri ve Toplama Robotlarının Geçmişten Günümüze Gelişimi Tarımsal ve ahşap atık malzemelerini akaryakıt malzemesi olarak kullanılabilecek briketler halinde sıkıştırabilecek uygun bir makinenin tasarlanması ve sunulması, bu nedenle çevresel kaynakların korunması sorununa çözüm olacağı düşünülmüştür. Makinenin tasarımı, sürgü-krank mekanizmasının dahil edilmesiyle hidrolik prensiplere dayanmaktadır.

Tarih boyunca farklı makine grupları için, farklı ebatlardaki taş veya briketleri toplamak için iş gücünden kazanç, üretimi standartlaştırma ve hızlandırma amaçlı çeşitli ölçülerde ve ebatlarda manüel veya otomatik toplama robotları yapılmıştır. Toplama robotu sayesinde kurumuş ürünleri toplamak için personel ihtiyacı ortadan kaldırılır. Toplama robotu kuruma sahasındaki forklift maliyetini de azaltmaktadır.

Toplama Robotunu Tasarımı ve Genel Özelliklerinin Belirlenmesi:

Toplama Robotları genel olarak 2 eksende çalışan robotlardır. 1.eksen bir şase üzerinde robotun ileri geri hareketi. 2.eksen ise briketleri kavrayan ve sıkan çenenin yukarı aşağı hareketidir. Briket Makinesi genel olarak müşterinin alanı ve ihtiyaçlarına doğrultusunda oluştuğu için toplama robotlarının tasarımı da genel olarak makinelere göre değişiklik göstermektedir. Farklı ölçülerde ve ebatlarda briketleri istifleme ihtiyacı müşteri özelinde oluşmaktadır. +Toplama robotu sayesinde kurumuş ürünleri toplamak için personel ihtiyacı ortadan kaldırılır. Toplama robotu kuruma sahasındaki forklift maliyetini de azaltmaktadır.

Toplama robotları; toplama robotu şasesi, toplama robotu yürüyüş arabası ve sıkma çenelerinden oluşmaktadır.  Toplama robotu şasesi yürüyüş arabasını ileri geri hareket etmesine olanak sağlar. Robotun yürüyüş arabası için bir şase aynı zamanda robotun yere basan ve dengesini sağlayan şasedir. Toplama robotu şasesi farklı şekillerde tasarlanabilmektedir. Şase uzunluğu tesisteki forklift çatal açma sisteminin varlığına göre değişiklik göstermektedir. Toplama Robotu Şasesi Şase genişliği ise toplanacak briketlerin genişliklerine göre tasarlanması gerekmektedir.

Briket Makinesi ürünleri nakliye sırasında kolaylık ve tasarruf sağlamak için kare şeklinde istiflenirler. 12 ve 18li briket makinelerinde, basılan briket boyutları değişiklik göstermektedir. Yaklaşık olarak 1200mm x 1200 mm şeklinde istiflenir.  Toplama robot şasesinde ve yürüyüş arabasındaki bakım ve arıza durumlarında kolaylık sağlaması amacıyla yan taraflarına her alan ve yerleşime göre her iki yöne de koyulabilecek şekilde demonte bir platform tasarlanır.

 Toplama Robotu Yürüyüş Arabası robotun ileri geri hareketini sağlar. Briket makinesi çevrim süresi yaklaşık olarak 15-25 sn arasında değişmektedir. Tasarlanan toplama robotu bu çevrim süresinden önce tüm hareketlerini tamamlayarak palet üzerinde hazır bir pozisyonda beklemesi gerekmektedir. Toplama robotu yürüyüş arabası ileri-geri yaklaşık olarak 4800 mm hareket etmektedir. Şasenin hareketi için robot şasesi üzerinde kare teker yolu ve yürüyüş arabası üzerinde 4 adet iç kısımları rulmanlı rahat dönebilecek şekilde yuvarlanma hareketi yapan tekerlekler bulunmaktadır. Aynı zamanda robot şasesi üzerinde iki adet kramayer bulunmaktadır. Kramayerde hareket edecek olan pinyon dişli yürüyüş arabası üzerinde ve zamanla yürüyüş tekerlerindeki aşınmalar sonrası ayarlanabilir şekilde tasarlanmıştır.

Briket Makinesi çevrimine yetişmesi için uygun olarak redüktörlü motor ve dişli seçimi yapılmıştır. Yürüyüş arabasının ileri-geri hareketinde hız ayarı ve yumuşak kalkış yumuşak duruşlar yapılabilmesi için motor kontrolü sürücü olacak şekilde tasarlanmıştır. İleri-geri hareket için lazer sensör kullanılır. Olası bir arıza durumunda veya elektriksel problemlerde ileri-geri pozisyonlarında durdurucu olarak mekanik dayamalar tasarlanmıştır.  Yürüyüş Arabası İleri-Geri Hareketi Toplama robotu arabası aynı zamanda sıkma çene şasesine yukarı-aşağı eksende hareket etmesi için yataklama görevi yapmaktadır. Çenelerin yukarı-aşağı hareket strokları üst üste istiflenecek briket sayısına göre belirlenmektedir. Çene sıkmaların yukarı aşağı hareketinde genellikle hidrolik sistemler tercih edilir. Fakat yapılan tasarımda yukarı-aşağı hareket tahrik şekli olarak redüktörlü motor olacak şekilde tasarlanmıştır. Bunun sebebi ise hidrolik sistemlerin daha pahalı ve bakımlarının zor olmasıdır. Yağ kaçakları ve hidrolik tesisat çekim zorlukları göz önünde bulundurularak redüktörlü motor tercih edilmiştir. Hareket zincir dişlileri iletilmektedir.

Briket Makinesi çevrimine yetişmesi için uygun olarak redüktörlü motor ve dişli seçimi yapılmıştır. Yukarı aşağı harekette yataklama için rulmanlı kestamit malzemeden yapılmış dayama tekerleri kullanılmıştır. Yürüyüş arabasının yukarı-aşağı hareketinde hız ayarı ve yumuşak kalkış yumuşak duruşlar yapılabilmesi için motor kontrolü sürücü olacak şekilde tasarlanmıştır. Yukarı-aşağı hareket için lazer sensör kullanılacaktır. Olası bir arıza durumunda veya elektriksel problemlerde yukarı-aşağı pozisyonlarında durdurucu olarak mekanik dayamalar tasarlanmıştır.

 Yürüyüş Arabası Yukarı-Aşağı Hareketi Toplama Robotu Sıkma Çeneleri ve Şasesi Briket makinelerinde briketler makineden çıktıklarında kalıp duvarlarından dolayı briketler arası 2 eksende boşluklu şekilde çıkarlar. 12li Briket Makinesi kare bir istifleme elde etmek için briketler tamamlayıcı sistemden geçerek 18 brikete tamamlanır. Bu durumlarda boşluk tek eksende meydana gelir.  Briketleri toplarken bu boşluklar toplama robotunun sıkma çeneleri sayesinde sıkılarak toplanır ve üst üste istiflenir. Toplama robotu sıkma çeneleri briketleri 2 eksende sıkan 4 adet çeneden oluşur. 18li Briket Makinesi  190x390x190(genişlik x uzunluk x yükseklik ) boyutlarında toplam 18 adet briket toplanması gerekmektedir.

Briketlerin Makineden Çıkış Halleri; 18li Briket Makinesinde Bir Çevrimde Çıkan Briketler Öçüleri Toplama robotu sıkma çenelerinin açılım mesafeleri briketlerin genişlikleri göz önünde bulundurularak ve briketleri içine alacak şekilde ve gerekli paylar verilerek hesaplanır. Toplama robotu sıkma çenelerinin tasarımı farklı şekillerde ve mekaniklerde yapılabilir. Çene sıkma hareketlerini yapabilmek için yataklama ve çeneleri hareket ettirmek için bir tahrik sistemi gereklidir. Karşılıklı çenelerin eşit ve dengeli çalışması için ise ayrıca bir dengeleme sistemi olması gerekir. Aksi takdirde çene sıkmalar briketleri merkezli sıkmayacaktır. Bu tahrik sistemi piyasada genel olarak hidrolik yapılmaktadır.  

Lineer Ray ve Arabaları  doğrusal bir düzlem üzerinde hareket edilmesini sağlayan makine ekipmanlarıdır. Lineer ray ve lineer arabalar birbiriyle etkileşimli olarak çalışmaktadır. Lineer araba üzerinde yataklanan 4 misket yardımı ile lineer ray üzerine sabitlenerek aşağı-yukarı, ileri-geri hareket işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bu kızaklarda ağır yük söz konusu ise temel olarak makara yuvarlanma elemanı kullanılır. Karşılıklı iki çenenin dengeli ve eşit bir şekilde kapanması sağlamak için ise dengeleme sistemi olarak zincir bağlantısı tercih edilmiştir. Karşılıklı iki çenenin sıkma işlemi için hidrolik sistemlerin pahalı ve bakım zorluklarından göz önünde bulundurularak gerekli hesaplamalar yapılmış ve sıkma çeneleri için pnömatik pistonlar tercih edilmiştir. Çene açılım mesafelerindeki ayarlar için pnömatik piston uçlarına ayar yapabilmeye olanak sağlayacak şekilde parçalar tasarlanmıştır.